Centrum voor Lokaal Bestuur, mei 2020. Door Kirsten Verdel.
De overdracht van virussen van dier op mens, zogeheten zoönosen, staat weer op de agenda sinds het uitbreken van de coronacrisis. De volksgezondheidsrisico’s zijn reëel, zoals blijkt uit de coronabesmettingen bij nertsenfokkerijen, en eerder natuurlijk al met bijvoorbeeld vogelgriep, Q-koorts en varkenspest. Is het tijd voor ingrijpen in de wijze waarop we intensief vee houden?
Karin Jeurink, lid Provinciale Staten van Gelderland:
Wordt het tijd om in te grijpen?
‘Dat proberen we al. Bijvoorbeeld door vergunningen voor geitenhouderijen stop te zetten, omdat je meer kans hebt op longontstekingen als je binnen een straal van twee kilometer daarvandaan woont. En na de varkenspest werd besloten dat varkens alleen nog op specifieke plekken in Brabant en Gelderland gehouden mochten worden. Maar ja: die wet was nog niet geïmplementeerd of er waren alweer andere wetten die mogelijkheden gaven om tóch ook elders varkens te houden.’
Het lukt dus nog niet zo goed?
‘De landbouwlobby is sterk. Ze zeggen steeds dat we moeten investeren in “de economie”. Maar een gezonde leefomgeving is net zo belangrijk. Neem die als uitgangspunt en maak dan keuzes. Dan gaan mensen er anders over denken. Kijk dus niet alleen naar dierenaantallen.’
“De landbouwlobby is sterk.”
Maar er zijn nu 113,5 miljoen varkens, runderen, kippen en geiten. Een gezonde leefomgeving staat dus nog niet echt centraal.
‘Dat klopt. De stikstofproblematiek bijvoorbeeld, waardoor de rundveestapel fors verkleind moet worden, is erg moeilijk en emotioneel. Het gesprek daarover is bijna niet te voeren. En in het coalitieakkoord hier staan dan ook mooie woorden als: voedselproductie met herstel van biodiversiteit, levendige en gevarieerde bodems, dat soort teksten. Zonder harde doelstellingen. Er is 80 miljoen beschikbaar, maar in de praktijk komt er nog niks van terecht. Uiteindelijk willen teveel boeren op de oude manier door.’
Hoe los je dat op?
‘Met een sterke overheid. Met boeren uitkopen. En bovenal: met gezondheid als doelstelling én als toetsingskader worden. Neem dat op in verkiezingsprogramma’s.’
Lees de rest van het artikel, met onder andere interviews met Tweede Kamerlid William Moorlag en het Brabantse Statenlid Martijn de Kort, hier.
Karin Jeurink
