Met elkaar, voor elkaar, door elkaar
Werkloosheid of studieloosheid. Jongeren die zonder werk of studie thuis komen te zitten. Dat is vragen om problemen en dus zoeken naar oplossingen. Op vrijdag 27 november heb ik samen met PvdA Tweede Kamerlid Tanja Jadnanansing een bezoek gebracht aan ‘Mijn School’. Deze school is onderdeel van het Graafschap College in Doetinchem en dit jaar heeft initiatiefnemer Hanno Ambaum de Finext Nieuw Organiseren Prijs 2015 in ontvangst mogen nemen. Mijn School richt zich specifiek op jongeren die in het reguliere onderwijs zijn afgehaakt en zorgt er op een creatieve manier voor dat ze weer gemotiveerd worden om een diploma te halen.
Deze jongeren hebben vaak verschillende achtergronden zoals psychische problemen, actief geweest in het criminele circuit, verslaving, Wajongers, problematische thuissituaties, enz. Het mooie van Mijn School is dat beperkingen niet leidend zijn en dat de school ervoor zorgt dat ze onderdeel worden van het leven van de student. Er zijn bijvoorbeeld jongeren die al een kind hebben of die op bepaalde tijden niet naar school toe kunnen. Dan wordt er gewoon op school door mede-studenten even opgepast of wordt in overleg met de docent gekeken hoe de lesstof op een andere manier opgepakt kan worden. Eigen verantwoordelijkheid en eigen regie staan uiteindelijk centraal, met daarbij ondersteuning van docenten die soms echt letterlijk dag en nacht voor hun studenten klaar staan.
Die vrijdag hebben we ook een werkbezoek gebracht aan de Kruittoren in Zutphen. Een ontwikkelingsplaats in een prachtige historische toren en een voormalig leegstaand winkelpand. Gefocust wordt hier op techniek, ontwerpen, maken en kunst. Alle jongeren zijn hier welkom maar beeldhouwer en ‘torenheer’ Marco Mout merkt wel dat met name jongeren die het moeilijk hebben gehad veel baat hebben bij deze plek. Hier wordt vooral gekeken naar wat ze wel kunnen en ze worden flink uitgedaagd. Een idee om iets te maken is leuk, maar regel zelf maar je materiaal en je financiering. Uiteraard is er hulp op de achtergrond. Je ziet hier dat ‘moeilijke’ jongeren als ze vertrouwen en uitdaging krijgen, kunnen uitgroeien tot kleine docenten die andere kinderen geduldig uitleggen hoe de machines en materialen werken. Om dat zelfvertrouwen weer terug te vinden hebben ze echter wel een inspirerende plek en inspirerende docenten nodig.
Jongeren kunnen zo veel zelf oppakken. Begin november ben ik mee geweest met de Krachttoer van de Plattelands Jongeren Gelderland. Met een grote bus reden we door de Achterhoek. Zo mooi om dan te zien wat jongeren als ze de ruimte krijgen allemaal doen. Vakkundig zelfgebouwde keten opzetten. Samen met bedrijfsleven en verenigingen allerlei activiteiten organiseren om elkaar en dorpsgenoten te ontmoeten. En er zo voor zorgen dat de sociale controle onderling groot is en dat jongeren ook graag in de betreffende regio willen blijven wonen. Jonge ondernemers van midden twintig ontwikkelen een lespakket voor basisschoolleerlingen in omliggende dorpen om ze eerst in de klas en daarna op hun melkveebedrijf kennis te laten maken met waar nu eigenlijk ons voedsel vandaan komt. Jongeren praten en denken mee in verenigingen en in de politiek om de leefbaarheid van hun gemeente te versterken. Een steeds terugkerend motto tijdens bovenstaande Krachttoer was dat je alleen wat kan bereiken als je dit ‘met mekaar, voor mekaar, door mekaar’ doet. Duidelijker kan het niet.
Het mooie van alle werkbezoeken was dat er eigenlijk geen verschil was tussen de jongeren van ‘Mijn School’ of de jongeren van de ‘Krachttoer’. De achtergrond van deze jongeren was dan wel zeer verschillend, de passie waarmee ze uiteindelijk hun doelen wilden realiseren was volkomen gelijk.
Om die passie los te krijgen is het wel van belang dat ze goede ondersteuning krijgen en serieus worden genomen, zeker als hun basis nog fragile is. Om ervoor te zorgen dat geen jongere meer thuis zonder werk of studie zit, en zelf zijn regie pakt, is creativiteit, vertrouwen en vooral ook eigen-wijzigheid nodig. Het zou goed zijn als iedere bestuurder of beleidsmaker die aan de slag wil met kwetsbare jongeren eens op bezoek gaat bij initiatieven als ‘Mijn School’ of de ‘Kruittoren’. En vergeet daarbij vooral niet de jongeren zelf erbij te betrekken!
Anna-Lena Hedin-Penninx, Statenlid PvdA Gelderland