16 maart 2014

PvdA wil schaalvergroting Alliander in eigen land, niet in Duitsland

Gaan we naar Den Bosch, of naar Berlijn? Voor die strategische keuze stelt netbeheerder Alliander, bezorger van stroom&gas, haar publieke aandeelhouders in Gelderland, Noord-Holland en Friesland.

Het slimme gebruik van het netwerk vraagt grote investeringen. Eenrichtingsverkeer van  energiecentrales naar verbruikers wordt aangevuld en deels vervangen door heen-en-weerverkeer met kleine energiemakers, die tegelijk leverancier en afnemer zijn. Alliander wil de lasten uitsmeren over (veel) meer aansluitingen. Het heeft om zich heen gezien, maar bij Enexis in Den Bosch geen gehoor gevonden. Essent en Stedin zijn in juridische procedures verwikkeld over  de wettelijk voorgeschreven splitsing van netbeheer en energieopwekking.  Alliander heeft  niet het geduld daar een paar jaar op te wachten.

Het heeft wel ´einen Koffer in Berlin`. Alliander heeft een kleine Duitse vestiging en stelt de aandeelhouders voor die uit te bouwen tot een tweede Alliander in grootte en betekenis. Concreet wordt gedacht aan concessie in Berlijn als het stadsbestuur die aanbiedt en later misschien in Hamburg en Düsseldorf. Het zou kunnen gaan om een investering van twee à drie miljard. Met uitzicht op hoger rendement, dan het in Nederland behaalde, en geschikt om kennis te vergaren over slim netbeheer.

In de Statenfractie van de PvdA werd best begrepen dat door schaalvergroting de lasten per aansluiting lager worden. Daarvoor moet naar samenwerking in Nederland worden gekeken. Maar de fractie huivert voor de stichting van een buitenlands zusterbedrijf van Nederlandse omvang. Publieke ondernemingen, betaald uit publieke middelen en monopolist, moeten verre blijven van risicovolle investeringen.  Een groot conglomeraat  roept wantrouwen op en we herinneren ons dat TeneT en Gasunie zeperds hebben gehaald met Duitse expansie. Die vorige oorlog zullen de generaals van Alliander niet meer verliezen, maar niemand weet wat er  aan nieuwe (tegen)slagen te wachten staat. De beoogde  juridische scheiding van Alliander’s dochters om Nederland te vrijwaren van tegenvallers in Duitsland roept als reactie op dat dan ook de voordelen worden afgeroomd.

In de Gelderse Staten  – commissie algemene zaken – bleken de bezwaren breed te worden gedeeld, al is links plus PVV (nog) kritischer dan overblijvend rechts. De Gelderse gedeputeerde Markink die ´onze´ 45% van de aandelen beheert, begreep het en hij zal Alliander duidelijk maken dat het voor schaalvergroting in Nederland moet wezen.

‘Duitsland’ is daarmee nog niet uit ieders achterhoofd, al werd duidelijk dat er geen concreet ondernemingsplan is voor de exploitatie van een concessie, noch een  reële schatting van het investeringsbedrag. Niet op basis van een strategiepapier, maar pas als  Alliander’s Duitse zusje een concrete concessie aangeboden zou krijgen kan het publieke aandeelhoudersbelang worden getoetst, zei D66 woordvoerder Scheffer. Tot de in het geding zijnde belangen rekende hij duurzame energie, werkgelegenheid, prijs en dividend.  Ik ook.

Muus Groot, fractievoorzitter PvdA Gelderland

Muus Groot