Mijn favoriete gezegde, leus of wijsheid in het afgelopen jaar is deze: “assumption is the mother of all fuck-ups“. In gewoon Nederlands: misverstanden liggen aan de basis van veel ellende. Verzachtende
omstandigheid: misverstanden zijn ook de basis van veel komedies, sitcoms en thrillers. Het checken
van een veronderstelling voorkomt vaak een misverstand of een sappige roddel.
“Het checken van een veronderstelling voorkomt vaak een misverstand of een sappige roddel.”
“Die en die wordt wel heel vaak gesignaleerd met zus en zo” zegt de een. Waarop de ander
suggereert dat ze misschien een affaire hebben. Waarop de volgende woedend wordt. Waarop de
daaropvolgende de vriendschap verbreekt. Maar die en die was zus en zo aan het troosten omdat ze
beiden net een dierbare jeugdvriend hebben verloren. Had de een en de ander even gecheckt dan
was er geen escalatie van emoties en acties gekomen.
Dit soort dingen komen ook op een andere manier voor. We zijn gewend om in hokjes en vakjes te denken. Hij is een Marokkaan, dus hij zal wel niet passen in ons team. Waardoor er nooit een Marokkaan in het team komt en er nooit een Marokkaan de kans krijgt om te laten zien dat hij
naast Marokkaan een hele toffe Tarik is.
“Zo krijgt er nooit een Marokkaan de kans om te laten zien dat hij naast Marokkaan een hele toffe Tarik is.”
Zij is een vrouw, dus zal wel zwanger willen worden dus we geven haar maar geen vast contract. Waardoor ze bij de volgende sollicitatie maar niet vermeldt dat ze drie maanden zwanger is. En haar werkgever haar halfjaarcontract niet gaat verlengen, omdat hij chagrijnig is dat ze niet heeft gezegd dat ze zwanger is. En oh ja, alle vrouwen zijn hetzelfde.
Dit soort veronderstellingen, waarbij niet wordt onderzocht of ze wel waar zijn, of wat de waarheid
van de ander is, leiden tot onrechtvaardigheid.
Rechtvaardigheid is dus ook: bij elke veronderstelling checken wat het gezichtspunt van de ander is,
of er nog meer lagen aan de waarheid zitten. Dat is ook wat een rechter doet. Niet altijd zal de extra check je veronderstelling veranderen. Sommige mensen zijn echt eikels. Anderen zijn echt egoïstisch of arrogant. Maar check het eerst even. Check even motieven, drijfveren, omstandigheden. Voor je iemand met een gouden hart en een klunzige actie op de vuilnishoop zet omdat je gevoel je dat ingaf.
Assumption is the mother of all fuck ups. En vaak onrechtvaardig. Als je rechtvaardig wilt zijn, verdiep
je jezelf in de ander.
Mei Li Vos is fractievoorzitter van de PvdA in de Eerste Kamer. In haar portefeuille heeft ze Immigratie, Cultuur, Wetenschap en Ontwikkelingssamenwerking
