Goed Werkgeverschap in het Openbaar Vervoer
Door Peter Kerris
De arbeidsomstandigheden in het regionaal OV zijn actueel. Deze week werd er door buschauffeurs op de Veluwe gestaakt. Twee weken geleden lag het busvervoer in Arnhem en Nijmegens stil. De PvdA in Gelderland staat zij aan zij met de vakbonden als het gaat om goed werkgeverschap. Het is niet uit te leggen dat dienstregelingen zo dichtgeknepen zijn en dusdanig financieel gestuurd dat zelfs een korte plaspauze er niet meer van af kan. De PvdA is voorstander van goede dienstverlening naar de reizigers maar dit mag niet ten koste gaan van het comfort van de chauffeurs.
Goed OV zorgt voor een verbonden samenleving en een schonere leefomgeving. Openbaar vervoer is een Nutsvoorziening die voor iedereen bereikbaar en betaalbaar moet zijn. Het is daarom belangrijk dat het OV in Gelderland betaalbaar is voor de reiziger en op korte afstand van de woonplek beschikbaar is. De werknemers in het OV vervullen belangrijke maatschappelijke posities; daar moeten ze ook voor worden gewaardeerd. Daarom zijn goede arbeidsvoorwaarden en een fatsoenlijke beloning juist in het OV van groot belang.
In de commissievergadering van 16 mei heeft de PvdA de positie van de medewerkers centraal gesteld. In de Nota van Uitgangspunten voor de nieuwe OV-concessies die vandaag is vastgesteld zagen we veel PvdA-punten terug: snellere overgang op een duurzaam OV, goede grensoverschrijdende verbindingen en een fijnmazig OV-netwerk waardoor vervoer ook in kleine kernen toegankelijk en bereikbaar blijft. Maar niets over werkgeverschap.
Op ons verzoek is het College van Gedeputeerde Staten daarom aan de slag gegaan met een nieuw voorstel. In het vervolgvoorstel (link) wordt expliciet aandacht besteed aan het begrip “goed werkgeverschap”. In de Nota van Uitgangspunten valt nu te lezen: “…aandacht voor Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen en Social Return on Investment.” en: “…de aandacht voor het personeel (o.a. opleiding en kansen voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt en gezondheidsbeleid”. Daarbij zegt het College van GS toe dat zij het belangrijk vinden dat de toekomstige concessiehouder goed werkgeverschap hoog in het vaandel heeft. Dat leidt tot de volgende punten:
- De concessiehouder dient een personeelsbeleid te voeren met expliciete aandacht voor vitaliteit van de medewerkers, leidend tot beperking van ziekteverzuim, bevordering van vitaliteit en blijvende inzetbaarheid gedurende de hele loopbaan.
- De concessiehouder dient de beginselen van goed werkgeverschap te volgen waaronder in elk geval: 1. Wees zorgvuldig; 2. Maak geen misbruik van positie; 3. Maak verwachtingen waar 4. Motiveer ingrijpende beslissingen; 5. Behandel werknemers gelijk; 6. Zorg voor een behoorlijke verzekering.
- De concessiehouder dient actief in te zetten op het aannemen van mensen met afstand tot de arbeidsmarkt.
De provincie maakt dit mogelijk door het opstellen van goede gunningscriteria en een goede puntenverdeling, waarbij de inschrijvers een aantrekkelijk aanbod kunnen doen dat in de eerste plaats op kwaliteit (waaronder de invulling van het werkgeverschap) beoordeeld wordt.
De kwaliteitsproblemen in het OV worden onder meer veroorzaakt doordat aanbestedingen in het verleden vooral gegund werden op prijs. De goedkoopste inschrijver, won de concessie. We hebben het College van Gedeputeerde Staten hiervoor gewaarschuwd. De PvdA is blij dat in het nieuwe voorstel gunning op prijs maar slechts 23% van het totaalplaatje uitmaakt. Met andere woorden: driekwart van de criteria waarop een nieuwe vervoerder geselecteerd zal worden gaan over kwaliteit, waaronder hoe de vervoerder met het personeel omgaat.
Dat is enorme maatschappelijke winst. De PvdA kan daarom instemmen met deze Nota van Uitgangspunten en wij blijven in het verdere traject aandacht vragen voor de mensen die voor ons allemaal in het OV werkzaam zijn.
