Column Muus Groot: Help de gemeenten de winter door

Ik ben een tikje allergisch voor de bewering dat gemeenten waarvan het grondbedrijf diep in de schulden zit, alleen al vanwege de precedentwerking niet op de provincie hoeven rekenen. Het zijn toch niet de overmoedige bestuurders wier voorzieningen lijden onder soms draconische bezuinigingen, maar de burgers en hun organisaties. Natuurlijk kan de provincie de problemen van de gemeenten niet overnemen. Maar als een gemeente tot het gaatje gaat om de artikel 12 status te ontlopen, dan zou de provincie kunnen overwegen om stagnatie van projecten, waar zij bijvoorbeeld via cofinanciering in geïnteresseerd is, te voorkomen.

Bijzonder is het drama van de Beuningse Plas, waar de gemeente een zakelijk partnerschap met de provincie verbrak en vervolgens door de markt getuchtigd werd. Het begint een jaar of tien geleden als de gemeente Beuningen en de provincie Gelderland gezamenlijk optrekken bij de concessieverlening voor zand – en grindwinning. Als vermeend entrepreneur, ontdoet de gemeente zich na enkele jaren van de provincie en besluit tot concessieverlening voor eigen rekening en risico. € 33 miljoen investeerde Beuningen, de opbrengst stokte op € 13 miljoen. Een zeperd van € 20 miljoen.

Gedeputeerde Staten brachten in september een voorstel in de Staten om de helft van voorbereidingskosten in Beuningen voor rekening van de provincie te nemen. Het gaat om een kleine drie miljoen euro, het provinciale aandeel in de kosten voor bestemmingsplannen, onderzoek en zo meer. Gemaakt in de tijd dat de gemeente en de provincie nog samenwerkten. Een bestuurlijke schikking noemde gedeputeerde Markink het, waar hij zich juridisch toe verplicht voelde. De PvdA net zo.

De meest heftige oppositie tegen het voorstel kwam van het CDA. Het schermde met precedentwerking en wees op de gemeenten die met grote tekorten op hun grondexploitatie kampen. Politieke willekeur oordeelden de christen-democraten en met de oppositie vormden zij front tegen de schikking wegens gebrek aan een herkenbaar beleidskader voor armlastige gemeenten.

Toen duidelijk was dat er geen meerderheid voor de schikking met Beuningen was, trok Markink zijn voorstel in en beloofde een nieuw ´integraal beleidsvoorstel´ over gemeenten in de financiële problemen. En u zult bereid moeten zijn een dekking in de begroting 2013 te vinden, gromde hij tegen de Staten. Niemand sprak hem tegen.

Met de intrekking van het voorstel voorkwam Markink een definitieve afwijzing. De 25.000 inwoners van Beuningen moeten afwachten of de provincie Gelderland haar prijs voor het echec van de zand- en grindwinning in de gemeente zal betalen. Gemeenten die zich met een solide herstelplan uit de blubber werken, mogen hopen op een beetje warmte in de gure winters die hen wachten.

Muus Groot – Statenlid PvdA Gelderland