Overdracht jeugdzorg: De provincie moet ook na 2015 klaarstaan voor gemeenten

De jeugdzorg die per 2015 toch echt een taak van de gemeenten wordt, is een complexe wet. Wil je hier als college en raad iets van vinden dan moet die kennis eigengemaakt worden.

Gelukkig zijn gemeenten al een eind op weg, maar er zijn nog heel veel zaken die een invulling moeten krijgen. Gemeenteraden en colleges zijn begonnen aan hun nieuwe periode en zoals we allemaal weten, zijn er grote verschuivingen geweest. Gevolg hiervan is dat veel kennis is weg geslibd.

Even een korte inkijk zodat helder is waar de keuzen nog gemaakt moeten worden.

De overdracht van alle jeugdzorgtaken van de provincie en het rijk naar gemeenten noemen we transitie jeugdzorg. Grofweg kun je de jeugdzorg indelen in twee hoofdonderdelen: de vrijwillige jeugdzorg en het gedwongen kader. Bij dit laatste heeft de kinderrechter een belangrijke rol.

Voor de jeugdzorg met gedwongen kader en complexe zorg zijn regionale samenwerkingsverbanden waarin alle afspraken vast zijn gelegd en landelijk zijn goedgekeurd. Heel goed is dat de kinderen die hulp nodig hebben straks niet meer te maken hebben met veel instanties. Afspraak is dat er één instantie/contactpersoon is die verantwoordelijk is voor alle zorg die de jongere of het kind nodig heeft. In de praktijk betekent het dat als een jongere begeleid wordt bij zijn schulden, maar ook gesprekken heeft bij een psycholoog, zijn contactpersoon erop toeziet dat de jongere naar de juiste instanties gaat en alles goed en zorgvuldig verloopt.

Wat moeten gemeenten regelen:

–   Waar gemeenten een eigen invulling maken, is de vrijwillige jeugdzorg. Hierbij kun je denken aan maatschappelijk werk, welzijnsorganisaties etc.

–   Gemeenten gaan nu de keuze maken op welke manier zij de vrijwillige zorg in gaan richten; dit samen met het budget wat zij hier vrij voor willen maken. En juist hier is het belangrijk dat raad en college goed geïnformeerd is.

–   Er moeten contracten worden afgesloten; de samenwerking met alle partijen moet duidelijk zijn met heldere afspraken. En ook hier geldt weer dat de jongere te maken heeft met een vaste instantie of contactpersoon die hem tijdens de hele periode waarin hij hulp nodig heeft, begeleidt.

De overdracht van die wettelijke taak moet zorgvuldig; daarover is iedereen het meer dan eens. Maar die kan niet zomaar stoppen op 1 januari 2015. In de commissie jeugdzorg heeft de PvdA altijd gepleit voor het beschikbaar stellen van die kennis, ook nadat de overdracht een feit is.

Gelukkig heeft Gedeputeerde Staten het voorstel van de PvdA overgenomen en is de nazorg geregeld. Gemeenten kunnen ook na 2015 gebruikmaken van de kennis en expertise die bij de provincie royaal in huis is.

Met de meeste van de kinderen gaat het goed en dat moeten wij natuurlijk koesteren. Kinderen horen thuis. De eigen leefomgeving van het kind moet zoveel mogelijk het vertrekpunt zijn met laagdrempelige zorg in de buurt. Maar, wanneer binnen het gezin de zorg faalt, moet passende en kwalitatief goede professionele zorg geregeld zijn.

Paula Wieggers, Statenlid (woordvoerder jeugdzorg)