7 juli 2013

De maakbare samenleving: wie gaat 'm maken?

Zaterdag 22 juni was er een PvdA-themabijeenkomst waar europarlementariër Judith Merkies een verhaal hield over de ‘leasemaatschappij’. Volgens Judith bestaat er in de economie een te grote prikkel om producten te verkopen die snel kapot gaan. We leven in een onduurzame wegwerpeconomie.

De oplossing die Judith geeft om de wegwerpeconomie tegen te gaan is een lease-samenleving: Je betaalt niet meer voor een product, maar voor een prestatie. Je koopt bijvoorveekd geen lamp meer, maar het resultaat: licht. Op dat moment levert Philips de allerbeste lamp, omdat het bedrijf dan zo lang mogelijk geld over hetzelfde exemplaar kan ontvangen. Ik vind dit een zeer creatief idee waar we zeker wat mee kunnen.

Er is echter wel een probleem. Want het is prachtig als we straks kwalitatief goede producten hebben die voor een lange tijd geleasd kunnen worden.
Alleen… wie gaat die kwaliteitsproducten maken?

De Sociaal-economische Raad (SER) heeft op 21 juni 2013 namelijk aangegeven dat er een groot tekort gaat komen aan vakmensen. Er moet daarom meer aandacht komen voor de ambachtseconomie. Ambachten vormen een bron van creativiteit en innovatie en spelen een wezenlijke rol in de innovatieketen. Zij hebben een sleutelfunctie in de (maak)industrie.

De overheid en zeker de provincie kan een regierol vervullen om ambachtseconomie en vakmanschap weer hoog op de agenda te zetten. Er zijn genoeg dingen om mee aan te slag te gaan. Bijv:

– Trotser zijn op onze (V)MBO-ers en dit promoten zodat jongeren weer enthousiast worden om een vak te leren.

– Meer stage- en leerwerkplekken creëren om jongeren op te leiden.

– Meer samenwerking op dit gebied tussen onderwijs en bedrijfsleven. Hier kunnen bijvoorbeeld Poa’s (Platvorm Onderwijs Arbeidsmarkt) een rol spelen.

– Beleid moet zich niet alleen richten op grote ondernemingen en topsectoren maar ook op het midden- en kleinbedrijf & ZZP-ers. Dat geldt voor alle sectoren (bouw, techniek, landbouw, zorg, enz).

– Oud en jong bij elkaar brengen. Door de vergrijzing dreigen we vakkennis kwijt te raken (ook specifiek Gelderse!) die nodig is voor het goed opleiden van jongeren. Deze kennis moet behouden blijven en gecombineerd kunnen worden met nieuwe inzichten.

– Consumenten moeten weer meer betrokken worden bij producenten en andersom. De afstand verkleinen en initiatieven hiertoe faciliteren.

De samenleving is niet maakbaar, zeggen veel politici. De PvdA beweerde altijd al het tegendeel. We kunnen er nu een extra invulling aan geven. Want de samenleving wordt elke dag gemaakt, telkens opnieuw. Door vakmensen die met hun handen Nederland iedere keer weer een stukje mooier maken.
Anna-Lena Hedin-Penninx, Statenlid

Waar ben je naar op zoek?